Jetze is samen met zijn vrouw en kinderen woonachtig in een rijksmonument aan de Leeuwarder Willemskade. Geheel in lijn met zijn duurzame visie besloot hij zijn woning van het gas af te halen. Hiervoor riep hij de hulp in van onder meer Niels Mensonides van Freon Mensonides Installatie. De keuze viel op twee hoogtemperatuur-warmtepompen van 25 kW en een thuisbatterij. “Toen we hier vier jaar geleden gingen wonen, hebben we meteen een 30 kW-batterij in de kelder laten plaatsen om aan peak balancing te doen. De thuisbatterij wordt gevoed door 19 zonnepanelen en voldoet aan het grootste deel van onze elektriciteitsbehoefte”, vertelt Jetze, die ook al jaren elektrisch rijdt.
Ontstaan Freonen
De kiem voor de Freonen fan Fossylfrij Fryslân werd gelegd tijdens de periode voorafgaand aan het Culturele Hoofdstad-jaar, waarbij het grote thema mienskip was. “Urgenda-directeur Marjan Minnesma liep in 2015 tijdens The Climate Miles van Utrecht naar Parijs, in verband met de klimaatconferentie COP21 van de Verenigde Naties”, aldus Jetze. “Destijds gingen de Freonen, die toen net vorm kregen, daar massaal met elektrische voertuigen heen om Marjan en haar medewandelaars uit te zwaaien. Een typische Freonen-actie; onze projecten en plannen ontstaan niet top-down, maar vanuit samenwerking tussen alle Freonen. Samen zetten we stappen door middel van een hands-on mentaliteit en actie. Dat is het mooie van de Freonen.”
De ontwikkelingen binnen de duurzaamheidswereld volgen elkaar in rap tempo op. De Freonen spelen daar een grote rol in, stelt Jetze vast. “Biobased bouwen is een thema dat snel aan kracht wint. In 2022 werd daarom het Biobased Isolatiepact in Friesland, geïnitieerd vanuit de Freonen, Circulair Friesland en Gemeente Leeuwarden, ondertekend. Het doel is om als Friese (bouw)partners in de nieuw- en verbouw een versnelling aan te brengen in het besparen van fossiele brandstoffen, het vastleggen van CO2 en het realiseren van een gezond binnenklimaat. Een ander voorbeeld vormt Wergea Bloeit: jou it troch!, een evenement waarbij Wergea van 19 tot 25 juni als voorbeelddorp fungeert op het gebied van verduurzaming. Met veel verschillende activiteiten door en voor het dorp gaat Wergea aan de slag met thema’s als cultuur, gezondheid, hergebruik en klimaatdoelstellingen. De Freonen faciliteren met Arcadia – en in samenwerking met Welcome to The Village – deze themaweek.”
Hart en hoofd
Rein Swart, die het voorzittersstokje overdroeg aan Jetze, is vol lof over zijn opvolger. “Freonen staan voor een duurzame wereld, een duurzaam Fryslân. Het zijn bevlogen lui met hart voor de zaak. Het doet mij deugd dat Jetze mijn opvolger is, meer dan. Jetze: de bouwer van vandaag, met bovenal oog voor morgen. Fossylfrij bewegen en circulair bouwen zitten in zijn hart, hoofd en handelen. Ik ben hartstikke blij dat hij het stokje over heeft genomen.”
Jubileum Lont
Freon Lont viert dit jaar het 100-jarig bestaan en kreeg in dat kader onlangs Omrop Fryslân op bezoek. Op aandringen van Arno Brok, commissaris van de Koning, vraagt onze Freon ook een Koninklijke status aan. Hiervoor doken Jetze – en vader Arjen – de archieven in. “Wij doen het ook voor de geschiedenis van de omgeving, voor de familie en de mensen die er werken en gewerkt hebben. Daar zijn wij Bilkerts voor, en wij gaan er met zijn allen voor”, vertelde Arjen aan Omrop Fryslân, waarna Jetze zijn enthousiasme over de Freonen nog eens benadrukt. “Als voorzitter van een bestuur kun je het niet alleen doen. Daarom ben ik zo blij met alle enthousiastelingen die bij de club zitten. Zowel Lont als de Freonen zetten zich in voor een duurzamer Fryslân. Ik heb er zin in!”
Tekst: Richard Tjalsma