Consortium in Leeuwarden ontvangt een Europese LIFE-subsidie voor innovatieve verwerking van bermgras tot groengas en potgrond

Bermgras van Friese- en Rijkswegen wordt vanaf 2024 in Leeuwarden verwerkt tot groengas en duurzame potgrond. Een consortium van D4, HoSt Groep en Kekkilä-BVB ontving hiervoor een Europese LIFE-subsidie van € 2.261.231. Het project biedt Friese overheden een lokaal en groen alternatief voor aardgas, dat nu nog door Gazprom wordt geleverd.

De bermgrasvergister wordt gebouwd op de Energiecampus Leeuwarden en zal 30.000 ton berm- en natuurgras omzetten in vier producten: groen gas, duurzame potgrond, biogene CO2 en groene meststof. Jaarlijks produceert het consortium 2,7 miljoen kuub groen gas, gelijk aan het gasverbruik van 2.300 huishoudens. Het gras komt van Rijkswaterstaat, de provincie Fryslân, Friese gemeenten, natuurgebieden en waterschappen.

In dit project is D4 verantwoordelijk voor de projectontwikkeling. Bio-energiebedrijf HoSt verzorgt het ontwerp en de bouw van de vergister. Kekkilä-BVB verwerkt de duurzame potgrond tot zakken potgrond voor consumenten.

Van gras naar gas én meer

Door vergisting van bermgras ontstaat groen gas. Dit heeft dezelfde kwaliteit als aardgas, maar is duurzaam geproduceerd. Het digestaat is het restproduct dat na het vergistingsproces overblijft. Het digestaat van bermgras is onderzocht door van Wageningen University & Research en is bijzonder geschikt als bestanddeel in potgrond. Veen is een belangrijk bestanddeel in potgrond, en wordt nu volgens strikte milieueisen afgegraven in Finland en de Baltische staten. Omdat veen een relatief hoge CO2-voetafdruk heeft, kan het toevoegen van het restproduct aan potgrond ervoor zorgen dat de uitstoot van CO2 naar beneden gaat.

Naast groengas en potgrond wordt biogene CO2 voor duurzame tuinbouw geproduceerd en groene meststof geproduceerd als vervanging van fossiel kunstmest. Deze wijze van bermgrasverwerking is bijzonder duurzaam en circulair. Jaarlijks wordt zo’n 11.000 ton CO2 uitstoot vermeden.

Zelflevermodel

Het is mogelijk om een circulaire keten in Friesland te ontwikkelen, waarbij de Provincie Fryslân en Friese overheden en natuurbeheerder bermgras aan de installatie leveren en groengas terug ontvangen. Zo worden publieke gebouwen, zoals bijvoorbeeld het provinciehuis of een lokaal zwembad duurzaam verwarmd uit eigen bermgras. Dit past binnen het Friese zelflevermodel van het Friese energie inkoopcollectief OVEF. Daarmee biedt het project een lokaal en groen alternatief voor aardgas, dat nu nog door Gazprom wordt geleverd.

LIFE-subsidie

Het project wordt mede mogelijk gemaakt door een Europese LIFE subsidie. Het subsidieprogramma draagt bij aan het realiseren van het Europees milieu-, energie- en klimaatbeleid, zoals de Europese Green Deal. In 2021 heeft LIFE EU-breed 327 miljoen euro subsidie toegewezen. Hiervan is een kleine 2 procent naar 13 projecten met Nederlandse deelname gegaan.