In de maart 2024-nieuwsbrief ging Rekenen met Energie nummer 23 over de onverwachte effecten op de stroomprijs per kWh en de gasprijs per kubieke meter bij vergaande besparing. Voor gas bleek: hoe minder je gebruikt, hoe duurder het per m3 wordt. Dat komt door de vaste kosten die onafhankelijk zijn van het gebruik. Bij elektriciteit werkt het andersom: als je meer gebruikt wordt de prijs per kWh hoger, dat komt door de hoge belastingkorting.
Het dure gas en de (relatief) goedkope stroom leiden tot een bijna gelijke prijs per energie-eenheid (bij laag verbruik). Dat geeft ook onverwachte en onbedoelde effecten, dat leg ik hieronder uit.
Wat kost de energie?
De kuubsprijs van gas en de kWh-prijs van stroom laten zich moeilijk vergelijken. Als we alles uitdrukken in kWh is de vergelijking wel makkelijk, daarbij reken ik met 10 kWh per kubieke meter gas. Bij een gasprijs van €1,76 per m3 (bij 400 m3 verbruik), is de kWh prijs dus 17,6 cent (alles meegerekend). Bij stroom is het ca. 20 cent per kWh (bij ca. 1500 kWh gebruik). Zo dicht hebben stroom en gas nog nooit bij elkaar gezeten!
Van het gas af
Het huishouden uit het rekenvoorbeeld in nr. 23 dat zijn gas- en elektraverbruik halveerde, staat nu voor de vraag: wordt het geen tijd om van het gas af te gaan? Een warmtepomp is de meest voor de hand liggende optie, maar dat is wat lastig in hun krappe appartement. En zo’n ding is duur, terwijl de warmtevraag niet zo groot meer is. Wat als ze all-electric gaan, niet met een warmtepomp, maar met een “gewone” weerstandsverwarming ter vervanging van de CV en een elektrische boiler voor het tapwater? Het gasgebruik van 400 m3 wordt dan 4000 kWh aan stroom, ze zaten al op 1500 kWh, het totaal wordt dan 5500 kWh. De aansluitwaarde blijft gelijk. Hun oude totaalbedrag was €791,38 voor gas (400 m3) en €295,06 voor stroom (1500 kWh), dus: €1086,44
| Met gas | Alles op elektriciteit | ||
| Kosten voor gas | Incl. BTW | 400 m3 gas | 4000 kWh +1500 kWh = 5500 kWh |
| Variabele leveringkosten | €0,4692 per m3 | € 187,68 | 5500 * €0,1380 per kWh = €759 |
| Energiebelasting | €0,70544 per m3 | € 282,18 | 5500* €0,13165 per kWh = €724,06 |
| Energieteruggave | €-631,39 | ||
| Vaste leveringskosten | €95,88 per jaar | € 95,88 | € 95,88 |
| Netbeheerskosten | €225,64 per jaar | € 225,64 | €426,09 |
| Kosten totaal per jaar | € 791,38 | €1373,64 | |
De totale jaarkosten worden nu €287,20 hoger. Maar de aanschafkosten van een “gewone” elektrische CV is goedkoper (en de installatie is eenvoudiger) dan een warmtepomp. Deze optie is alleen interessant als het gasgebruik laag is en de isolatie goed.
Het lijkt erop dat de komende jaren deze casus aantrekkelijk wordt: gas wordt nog duurder omdat de belasting hoog blijft, terwijl de belasting op stroom zal zakken (althans, dat is wat werd beloofd…). De netbeheerskosten voor stroom gaan sneller stijgen dan voor gas, maar 1 aansluiting (en 1 maal vaste leveringskosten) is altijd goedkoper dan 2.
Ontwikkelingen
Deze ontwikkeling wordt versterkt door drie ontwikkelingen: de voortgaande besparing op gas; de hoge prijs van de vaste (gebruiksonafhankelijke) kosten; de verlaging van de belasting op stroom en de verhoging van de belasting op gas. Een partij is hier niet blij mee: de netbeheerder, want als dit op grote schaal gebeurt (dus all-electric zonder warmtepomp) zal het net dit op een koude winterdag niet kunnen verwerken. Onbedoelde effecten dus.