Column Bouwe de Boer: Opgewekt

Onze projectleider Bouwe de Boer schrijft columns voor uiteenlopende media. Op veler verzoek verschijnen deze columns ook op Fossylfrij.frl. In dit verhaal, dat onlangs in Middelpunt Media verscheen, gaat Bouwe in op stroomopwekking en de netcongestie.

Toen ik 35 jaar geleden ging verhuizen, sloegen de stoppen in de meterkast regelmatig door. Wat bleek? De wasmachine, elektrische boiler en stofzuiger konden niet tegelijk gebruikt worden.

Dit probleem was uiteraard snel opgelost. Gewoon niet meer stofzuigen! Tegenwoordig treedt dit fenomeen weer op, maar dan op grotere schaal. Deze ‘netcongestie’ lijkt de grootste beer op de weg in de energietransitie. Maar is dat wel zo?

Elektrificatie

In de jaren ’50 begon de elektrificatie goed op gang te komen, er werd toen 7 miljard kWh aan stroom gebruikt. In de jaren ’80 groeide het verbruik al tot rond 80 miljard kWh; in 2000 werd het meer dan 100 miljard kWh; in 2008 was het 123 miljard kWh! Maar sindsdien is er nauwelijks meer groei, het blijft nu hangen rond de 120 miljard kWh.

Het CBS houdt de cijfers netjes bij, in een recente publicatie staan de cijfers over het tweede kwartaal van 2022 en van 2023. Het stroomverbruik in de twee kwartalen daalde van 26.598 miljard kWh (in ’22) naar 25.675 (in ‘23).

Verbruik

Ondanks dat er 500.000 laadpalen zijn, en steeds meer warmtepompen en elektrische kookplaten, stijgt het verbruik dus niet in totaal. Wat wel verandert is het vermogen dat nodig is. Een groter vermogen betekent veel stroom in korte tijd. Een waterkoker van 1,5 kilowatt of een kookplaat van 3 kilowatt.

Als die samen aanschakelen – en ook die van de buren – zijn de stroomkabels te dun. Een deel van de oplossing ligt dan ook in slim schakelen. Het is dan ook logisch dat we liever al die miljarden steken in slim schakelen dan in die duizenden kilometers extra koperen stroomkabels.

Er is dan een financiële prikkel nodig die uitnodigt om creatief om te gaan met het verbruiken van stroom. En die bovendien rekening houdt met de beschikbare duurzame stroom. De opwekking van wind en zonnestroom groeit immers tegelijk boven verwachting snel. Zoals iedereen elke dag voelt en ziet, is ook dat geen constante bron.

Filevorming

Het spel is begonnen om deze filevorming in de stroomkabels handig te sturen. De opwekking van duurzame stroom is elke dag te volgen op www.energieopwek.nl