Vijfentwintig jaar geleden startte het Friese Meren-project. Een uniek project om de waterrecreatie rond de Friese meren te stimuleren. Het was bedoeld om de werkgelegenheid te stimuleren, de bestedingen te laten groeien en Fryslân als favoriete vaarbestemming te behouden.
Deze doelen brachten een groot aantal organisaties samen, allemaal zagen ze het belang in van zo’n mega-investering. Want dat was het! Bijna een miljard euro kon worden uitgegeven aan tientallen projecten in de gehele provincie, samen bouwend aan de doelstellingen. Er werd honderden kilometers lang gebaggerd, er werd verbreed, 5 aquaducten werden aangelegd, 36 bruggen werden verhoogd. Ook werden fietspaden aangelegd, 1600 aanlegplaatsen gerealiseerd en 15 jachthavens verbeterd.
Ongekende prestatie
Het Friese Merenproject is een on-Fries project, waarin blijkbaar een noemer is gevonden waar veel Friese partijen zich onderdeel van voelden. Gemeenten, provincie, Den Haag, Europese fondsen, maar ook lokale partijen, zoals Hiswa, het Watersportverbond, Wetterskip, It Fryske Gea, LTO, Recron, Marrekrite, Staatsbosbeheer, Friese Milieu Federatie en Natuurmonumenten. Een ongekende prestatie, leunend op een effectieve organisatie. Een schoolvoorbeeld hoe grote uitdagingen kunnen worden opgepakt.
En die uitdagingen hebben we ook in Fryslân: de klimaataanpak, biodiversiteit, waterkwaliteit, gezondheid, Blue Zones; noem ze maar op. Het wordt tijd voor een nieuw Merenproject, maar dan meer.
Ook nu hebben we gemeenten, Wetterskip, Provincie, de energiecoöperaties, Friese Milieu Federatie, Circulair Friesland, de Freonen, Kening fan de Greide, Freon, Doarpswurk, LTO, bouwpartijen, De Uitkijkers, het Biosintrum, Wetsus, hogescholen, University Campus Fryslân ….. allen zijn lekker bezig, maar vooral met hun eigen programma en eigen prioriteiten. Uniek, denk ik, in Nederland deze werklust.
Geen plan
Maar de richting naar een doel over 15 jaar ontbreekt. Zolang die ontbreekt komen we ergens uit, zeker. Maar waar? Dat is een raadsel. Wat het betekent voor een gezond Fryslân? Voor de werkgelegenheid? Voor het energiegeld houden in eigen provincie? Voor energie-armoede? Voor het genot van samenwerken? Voor gezond voedsel? Onbekend, want er is geen plan.
Ik zeg: een plan plannen! Klaar over een jaar, (Friese) meer is het niet.