Het stookseizoen is begonnen, er worden weer miljoenen kubieke meters gas gebruikt. De gasprijs gaat natuurlijk weer omhoog, dat heb je altijd in de herfst, dat weet iedereen.
Maar is dat wel zo? Het stookseizoen is inderdaad weer begonnen, maar niemand weet wat de vraag zal zijn. Door de hoge prijs is er veel “demand destruction” geweest; afnemers die geïnvesteerd hebben in blijvende besparingen of die zelfs de gasmarkt volledig verlaten hebben. Vrijwel elke afnemer heeft wel iets aan besparing gedaan, de cijfers laten een structureel lagere vraag zien. Het dashboard van 13 oktober gaf aan dat ons dagverbruik 41% lager was dan 2019-2021!
EU-capaciteit
Maar het effect in de koude maanden merken we pas als echt koud wordt. We weten wél dat gasopslagen bijna helemaal vol zitten, de EU-capaciteit was vorige week voor 98,12% gevuld. In Spanje, Portugal en Roemenië waren de voorraden zelfs boven de 100% gekomen. De voorraden waren bij normaal verbruik voldoende voor ongeveer 30% van de EU-jaarvraag, maar nu het verbruik lager is loopt dat percentage richting 40%.
We weten dat een steeds groter deel van de gasaanvoer met schepen komt die vloeibaar aardgas transporteren. Europa is bereid veel te betalen, daardoor gaan de LNG-tankers liever naar Europa dan naar Azië. De infrastructuur om die tankers te ontvangen en het vloeibare gas weer gasvormig te maken is in korte tijd uitgebreid. De panieksituatie van vorig jaar is voorbij, misschien is de capaciteit nu wel een beetje te groot…
Aanbod te groot?
Wat als het in de winter niet echt koud wordt en de LNG-tankers die nu onderweg zijn naar Europa, het spul niet meer kunnen lossen omdat alle opslagen vol zitten? Eind vorige week werd het wat kouder en de spanning in het Midden-Oosten liep hoog op, te verwachten was dat de olieprijs en de gasprijzen weer zouden stijgen. Maar de markt in Amerika reageerde anders, olie en aardgas gingen ruim een procent omlaag. De Nederlandse TTF-gasbeurs zakte zelfs 7%! Waarom accepteerden de handelaren opeens een lagere prijs? Is dit een teken dat het aanbod te groot begint te worden?
Een hogere gasprijs is geen automatisme, het kan ook zo maar weer goedkoper worden…. of duurder.
Voor de stand van de Europese gasvoorraden: https://agsi.gie.eu/
Het gasdashboard van de overheid: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2023/10/13/update-gasleveringszekerheid-13-oktober-2023