Wind en zon leveren steeds meer elektriciteit aan het net. Windmolens kennen we al heel lang, al in de 13e eeuw draaiden er molens in Nederland. Op het hoogtepunt rond 1870 stonden er 9000 molens in Nederland. Zonnepanelen kwamen veel later. Dat je met licht elektriciteit kunt produceren was al in de 19e eeuw bekend, maar de eerste toepassing kwam pas met de ruimtevaart. Het begon met de Vanguard-satelliet uit 1958, een bolletje van 15 cm doorsnee, voor de stroomvoorziening was de buitenkant bedekt met zonnecellen, het systeem bleef 6 jaren actief. De zonnecellenindustrie investeerde in het begin vooral in verbetering van de prestaties, nog niet in de massaproductie.
Pas in 1989 werden de eerste panelen op een Nederlandse woning geplaatst. In de CBS data over hernieuwbare energie staat er in 2000 voor zonnestroom nog 0,0 opbrengst. Maar vanaf dan gaat het snel. In 2002 wordt het grootste zonnedak van de wereld gebouwd in Aalsmeer, voor de Floriade. Met bijna 20.000 panelen werd 2,3 MWp vermogen geleverd.
In 2010 is de Nederlandse productie 55 miljoen kWh, in 2020 is het 8765 miljoen kWh en in 2021 was het 11.331 miljoen kWh (of ruim 11 TWh). In 11 jaar dus 200 keer zoveel! Er wordt nu al bijna 10% van ons totale stroomverbruik van ongeveer 115 TWh afgedekt door zonnestroom. Door de matige zomer was 2021 niet zo’n goed productiejaar, maar tot nu toe ziet 2022 er goed uit, met een zonnige zomer en de voortdurende uitbreiding van het aantal panelen komen we dit jaar rond 15 TWh uit, of 15 miljard kWh.
Het totale vermogen was eind 2021 ruim 14.000 MW. Dat is ongeveer 825 Watt per inwoner. Daarmee staan we nummer 2 op de wereld ranglijst, Australïe staat met 1049 Watt op nummer 2. Duitsland is derde met 714 Watt per inwoner.
Friesland doet goed mee, er staat nu ongeveer 850 MW aan vermogen opgesteld, dat is 1308 Watt per Fries! Dit vermogen is voldoende om 25% van het totale Friese stroomverbruik (3 miljoen MWh) af te dekken.
In 2022 en verder zal dit nog verder toenemen. Omdat het net niet veel uitbreiding meer aan kan zal er veel aandacht komen voor opslagsystemen en vraagsturing. Ook daarin doet Friesland goed mee, op meerdere plaatsen worden batterijen ingezet om de piekproductie van stroom op te vangen. WoonFriesland start een proef met een grote batterij in een woongebouw in Leeuwarden; in Westhem is een opslagsysteem van Freon MG Energy Systems uit Leeuwarden geplaatst bij de partylocatie Pollepleats. De eerste waterstoffabriek op zonnestroom van Nederland staat in Oosterwolde. De drie electrolysers kunnen jaarlijks 100 ton waterstof produceren.
De problemen op het net leiden dus tot nieuwe activiteiten en bedrijvigheid. 10 jaar geleden hadden we niet gedacht dat het zo hard zou gaan met zonnestroom, hoe de nieuwe opslag business zich gaat ontwikkelen weten we nu ook niet, maar hou je vast…, de opschaling is begonnen!
Volgende keer gaat het over waterstof.
Door te klikken op onderstaande links vindt u enkele relevante publicaties over zon:
Liander over zon in Friesland: https://www.liander.nl/zonnepanelenfriesland
Over de productie in 2021: https://solarmagazine.nl/nieuws-zonne-energie/i26312/solarcare-zonnepanelen-produceerden-in-2021-minder-stroom-door-slechte-zomer
Het solar Power rapport is te downloaden op: https://www.solarpowereurope.org/insights/market-outlooks/market-outlook