Coronacrisis
De huidige manier van maken en consumeren is volgens Rotmans een verkeerde. Hij ziet hiervoor bewijs in de coronacrisis. ‘Deze crisis had ook in Nederland kunnen ontstaan’, legt hij uit. ‘We maken gebruik van intensieve veehouderij en benutten meer dan 170 miljoen dieren voor onze voedselvoorziening. Overal waar je veel dieren in kleine ruimtes bij elkaar zet, ontstaat overdracht van dierziekten op mensen. Wanneer we ons gedrag niet veranderen, volgen er in de toekomst nieuwe pandemieën met nog meer impact.’
Ecologische crisis
De gastspreker sprak naast de coronacrisis ook van een ecologische crisis. ‘We groeien ten koste van de aarde. We lenen van de planeet, maar betalen niet terug. De menselijke voetafdruk wordt steeds zichtbaarder, zoals de plastic soep, het verlies aan natuur en klimaatverandering.’ Het VN-Klimaatpanel, waar Rotmans 10 jaar werkzaam was, omschreef de consequenties hiervan als volgt: tót 2030 hebben we nog tijd om een catastrofale klimaatverandering te voorkomen. ‘Zo niet’, vervolgt de spreker, ‘krijgen we te maken met extremen op velerlei gebied: langere periodes van droogte, overstromingen en voedseltekorten. Met name kwetsbare mensen betalen daar de prijs voor.’
Nieuwe Economie
Positief nieuws is er echter ook, zo stelde Rotmans vast. ‘Wat wij nodig hebben is een transitie naar de Nieuwe Economie. Een omslag van denken, handelen en organiseren. Deze economie is minder vervuilend, circulair en digitaal. Disruptieve technologieën als 3D-printen, kunstmatige intelligentie en Internet of Things vormen de basis van deze overgang. Jullie’, spreekt de hoogleraar de jonge luisteraars rechtstreeks toe, ‘zijn de motor van de Nieuwe Economie. Het fundament ligt bij groene installateurs, dakvergroeners en plaatsers van zonnepanelen of laadpalen. Deze transitie zorgt de komende decennia voor 250.000 extra mbo-banen. Jongeren hebben de sleutel voor een duurzame toekomst in handen’, besloot Rotmans positief.