Die aftrap zette de toon voor een programma waarin wetenschap, praktijkervaringen en bevlogenheid de boventoon voerden. De lokale energietransitie stond centraal in dit Circulair Café, dat de Freonen fan Fossylfrij Fryslân en Vereniging Circulair Friesland hebben georganiseerd.
‘De wil is er wel, maar de mogelijkheid niet’
Teake Damstra van Freon Damstra Installaties werd in de nationale pers als voorbeeld gesteld van een ondernemer die wil verduurzamen maar vastloopt door de netwerkcongestie. 90% van zijn bedrijfsauto’s zijn elektrisch, maar kunnen amper worden opgeladen doordat de capaciteit niet hoog genoeg is. Ze hadden een waarschuwing van Liander gekregen dat de elektriciteitsvoorziening zou worden afgesloten als het verbruik niet zou verminderen, dus heeft het bedrijf in plaats daarvan een noodgenerator op biomassa gekocht: een pelletkachel. Maar dat voelt voor Damstra als een stap terug. Zijn personeel laadt inmiddels, tegen vergoeding, zoveel mogelijk thuis op. Maar dat is geen ideale situatie.
Het water een paar graden warmer
Ronald Spoelstra van Freon Innax haakt aan en vertelt over hun oplossing voor het gebruiken van een zwembad, als opslagplaats voor het overschot aan energie. Innax is gespecialiseerd in het verduurzamen van gebouwen en betrokken bij het zwembad Swimfun in Joure. Hier zijn drie maatregelen genomen: er zijn lucht-water warmtepompen geïnstalleerd, ze zijn gasloos en wekken eigen energie op via zonnepanelen boven de overdekte parkeerplaatsen en op de geluidswal. Zo verwarmen zij het zwembad. Wanneer de buitentemperatuur oploopt, wordt het zwembad automatisch een paar graden hoger verwarmd. Het overschot op hele zonnige dagen, mag namelijk niet worden terug geleverd. Water houdt die warmte lang vast, een soort ecologische batterij. Een ander deel gaat in een kleinschalig warmtenet in de buurt van het zwembad. Kortom, een mooie lokale oplossing!
Metaalvraag van grote invloed
De wetenschappelijke aftrap kwam van Copper8, kennispartner van Circulair Friesland, met een samenvatting van hun onderzoek naar de problemen rond metalen. In Nederland en daarbuiten werken we hard aan een klimaatneutraal energiesysteem. De beperkte beschikbaarheid van kritieke metalen is een groeiend risico voor deze energietransitie. Zij hebben de metaalvraag van het gehele toekomstig energiesysteem in kaart gebracht: zonnepanelen, windmolens, elektrische auto’s, energie-opslag en infrastructuur. Sybren Bosch (Copper8) schetste vier oplossingen: Rethink, Reduce, Reuse en Recycle. Volgens Sybren moet er meer worden gekeken naar slim ontwerp van producten waarvoor minder grondstoffen gebruikt worden en moet er gefocust worden op het hergebruik van die materialen.
Iedereen kan bijdragen aan de verduurzaming
Een mooie voorzet voor de oplossing van Caparis. Alex Bonnema, directeur van dit talentbedrijf. Bonnema: ‘De eerste generatie zonnepanelen is aan vervanging toe en komt geleidelijk beschikbaar. Wij gaan deze afgedankte zonnepanelen inzamelen en verwerken tot bouwproducten voor nieuwe zonne-energie-installaties.” Zo’n 85 van de materialen kan worden herwonnen. Van de 15% die overblijft, kunnen ze ballastelementen maken die bijvoorbeeld onder de zonnepaneel-constructies kunnen worden geplaatst. Alex vertelt dit met een trotse glimlach, omdat hij met deze activiteiten alle mensen uit de samenleving de kans biedt om betrokken te worden bij de circulaire transitie.
Het Circulair Café werd technisch verzorgd door Freon GEOCAST media.